Tik Bozuklukları

Tik, vücudun bir bölümünün tekrar tekrar, hızlı, ani ve kontrolsüz şekilde hareket ettirildiği bir problemdir. Tikler, yüz, omuz, el veya bacaklar gibi herhangi bir vücut bölümünde oluşabilir. Motor tikler olarak adlandırılırlar. Kısa süreliğine istemli olarak durdurulabilirler. İstemeden yapılan sesler (boğaz temizleme, koklama gibi) de ses tikleri olarak adlandırılır. Çoğu tikler hafif ve pek göze çarpmazlar. Bununla birlikte, bazı vakalarda sık ve şiddetli olurlar ve bir çocuğun yaşamının birçok alanını etkileyebilirler.

En yaygın tik bozukluğuna "geçici tik bozukluğu" denir ve ilkokul yıllarında çocukların yüzde 10' unu etkileyebilir. Öğretmenler veya başkaları tikleri fark edebilir ve çocuğun stres altında mı yoksa "gergin mi" olduğunu merak edebilir. Geçici tikler kendiliğinden kaybolurlar. Bazıları endişe, yorgunluk ve bazı ilaçlarla daha da kötüye gidebilir.

Bazı tikler ise kaybolmaz. Bir yıl veya daha fazla süren tikler "kronik tikler" olarak adlandırılır. Kronik tikler çocukların yüzde birinden daha fazlasını etkiler ve “Tourette Bozukluğu” adı verilen özel, daha alışılmadık bir tik bozukluğu ile ilişkili olabilmektedir. Tourette Bozukluğu olan çocukların hem motor hem de ses tikleri vardır. Bazı tikler erken yetişkinlikte kaybolur ve bazıları devam eder. Tourette Bozukluğu olan çocuklar dikkat ve öğrenme güçlükleri ile ilgili sorunlar da yaşayabilir. Dürtüsel davranabilir ve/veya obsesyon ve kompulsiyonlar geliştirebilirler.

Bazen Tourette Bozukluğu olan insanlar müstehcen sözcükler söyleyebilir, başkalarına hakaret edebilir veya müstehcen hareketler yapabilir. Bu sesleri ve hareketleri kontrol edemezler ve bunlar için kendileri suçlanmamalıdırlar. Ana-babalar tarafından cezalandırılması, sınıf arkadaşları tarafından alay edilip öğretmenler tarafından azarlanması, çocuğun tikleri kontrol etmesine yardımcı olmaz ancak çocuğun kendine olan güvenini azaltabilir ve sıkıntılarını arttırabilir.

Çocuk ve ergen psikiyatristi genellikle pediatrik ve/veya nörolojik konsültasyonu içeren kapsamlı bir değerlendirme ile bir gençte Tourette Bozukluğu veya başka bir tik bozukluğu olup olmadığı belirleyebilir. Tik bozukluğu olan bir çocuğa yönelik tedavi, belirtilerin kontrolüne yardımcı olmak için ilaç tedavisini ve alışkanlığı tersine çevirme eğitimini; Davranışsal bir terapiyi içerebilir. Çocuk ve ergen psikiyatristi, aileye, duygusal destek sağlamanın yanı sıra gençler için uygun eğitim ortamı konusunda da tavsiyelerde bulunabilir.

Kaynak: http://www.aacap.org/AACAP/Families_and_Youth/Facts_for_Families/FFF-Guide